Mijn 10 ( + 1 ) favoriete tuinplanten 2022
In een wereld van duizenden planten is het wel heel lastig om een top tien te maken. Er zit zóveel moois tussen... Een paar jaar geleden heb ik ook een lijst gemaakt, maar naarmate de tijd vordert en je steeds meer planten leert kennen, kom je toch weer mooie en nieuwe dingen tegen. Daarnaast zorgt tijd er natuurlijk ook voor dat je smaak verandert en je top tien lijstje er toch weer anders uitziet.
Een goede update is dus wel op zijn plaats!
De favoriete vaste planten en siergrassen die ik verzameld heb, hebben de afgelopen jaren mijn groene hartje gestolen. Ze hebben allemaal zo hun eigen kwaliteiten en eigenschappen die ik zeer waardeer. Voor mij als ontwerper vind ik het belangrijk dat een plant het hele seizoen door mooi is en door de tijd heen steeds andere kwaliteiten laat zien, niet alleen dat ze mooi kan bloeien. Een goed beplantingsplan komt ook het beste tot zijn recht wanneer deze eigenschappen goed met elkaar gematcht zijn, 4 seizoenen lang. Bij elke plant geef ik een korte omschrijving over deze kwaliteiten, maar mocht je er toch nog vragen over hebben, laat deze dan achter in de comments.
Ik heb er stiekem ook nog een 11e plant aan toegevoegd, een varen, die in mijn optiek niet mag ontbreken want varens zijn echt fantastisch! Daar zou ik ook nog wel eens een blog aan kunnen wijden.. Maaarrr eerst! De 10 ( + 1 ) favoriete!
Veel lees plezier :)
1 - Kalimeris 'Jürgen Wever'
Wanneer we het over de esthetiek van een plant hebben kunnen we de planten in verschillende categorieën plaatsen. Van bombastisch en super opvallend in kleur en vorm tot bescheiden en liefelijk en wat meer op de achtergrond, om de ander wat meer op te laten vallen. Kalimeris 'Jürgen Wever' behoort tot de tweede categorie en dat is hieronder op de foto goed te zien.
De Aster verwante plant uit Japan heeft een prachtige lila - lichtblauwe kleur en een sterachtig bloemetje met een geel hartje. Niet heel erg opvallend in een border zou je denken, maar elke keer wanneer ik op de kwekerij rond loop, is dit de eerste plant waar mijn oog op valt. Vooral de kleur en haar bossige groei doet het 'em!
Naast dat deze plant in al zijn bescheidenheid prachtig is, is het ook nog eens een hele gezonde plant die van juni tot en met september bloeit, zonder meeldauw oid. waar sommige Asters nog al eens last van kunnen hebben..
Hoogte: 100 cm
Standplaats: zonnig
2 - Euphorbia x martinii | Wolfsmelk
Heel interessant, die Euphorbia! Deze plant kende ik eigenlijk totaal niet totdat ik wat soorten ging uitproberen in mijn stadstuin en in de testtuin. Blij verrast ben ik zeker.. WOUW wat een plant. Onder Euphorbia's zijn er vele soorten. Euphorbia is namelijk één van de grootste plantengeslachten van de wereld. Je hebt er vreselijk woekerende soorten tussen zitten zoals Euphorbia 'Fens Ruby' (plant deze aub niet in je tuin want je komt er nooit meer van af!) en Euphorbia robbiae, die ook woekert, maar wat nog wel te overzien is. Je kunt die nieuwe scheuten zo weg halen. Vergeet je handschoenen dan niet...
De cultivars waar ik echt fan van ben zijn Euphorbia 'Forescate' en Euphorbia x martinii. Beide 365 dagen per jaar prachtig en niet woekerend. Vooral over die laatste ben ik enorm te spreken.
Euphorbia x martinii staat in mijn stadstuintje naast Anemone cylindrica (die ook in deze top tien staat) en Deschampsia 'Palava'. Een mooie combinatie die samen opgroeien en elke dag weer een ander mooi aanzicht hebben. Vooral in de maand juli, wanneer de Deschampsia zijn gouden lokken stralen in de zon, de Anemone haar bloemblaadjes heeft verloren en de zaaddozen het beeld vormen en de Euphorbia prachtige oranje tinten krijgt. Een beeld waar ik het warm van binnen krijg.
Euphorbia x martinii is voor mij zo interessant omdat deze plant dus echt het héle jaar door mooi is. In het vroege voorjaar geeft deze plant wat body aan de border, want wanneer alles afknipt wordt eind februari, blijft deze overeind staan, als een soort klein heestertje. In april kleurt de plant felgroen en krijgt ze kleine rode bloempjes. Later in het voorjaar wanneer alles lekker begint te groeien blenden alle planten mooi in en valt de Euphorbia misschien wat minder op, totdat ze in de zomer oranje begint te kleuren. Dit is mijn favoriete momentje, zo mooi! Plant deze Euphorbia altijd solitair, in een groep zie ik ze niet echt voor me.
Hoogte: 60 cm
Breedte: 60 cm
Standplaats: zonnig
3 - Schizachyrium 'The Blues'
Net als de Euphorbia is dit een plant die tijdens de seizoenen steeds transformeert naar een nieuw gezicht, maar in tegenstelling tot de Euphorbia die het hele jaar door body geeft, blijft de Schizachyrium tot de zomer een laag grasje. Het duurt even voordat er wat hoogte bereikt wordt, maar daarna begint het feestje toch echt. Ze begint met draadachtig en grijze stengels, om vervolgens een paar weken later rood te verkleuren. In september begint het gras te bloeien en voor dit moment zet je deze plant in de tuin. Pluizige kleine aartjes die zo mooi oplichten in het lage herfstzonnetje. Een prachtig beeld!
Hoogte: 70 cm
Standplaats: zonnig
4 - Pycnanthemum virginianum
Nog zo eentje uit de categorie 'bescheiden' en een plant die ervoor zorgt dat een ander mooier uitkomt. Ook deze plant is nieuw voor mij maar ik ben er zeer over te spreken. Het is een heerlijk ruikende plant en dat vinden de insecten ook! Mocht je er daarvan wat meer in je tuin willen dan is dit een zeer welkom. Daarnaast zijn zowel de bladeren als de bloemen eetbaar. De Indianen gebruikte deze planten als middel tegen verkoudheid en griep. Daarnaast zou ze ook niet misstaan als een nieuwe muntthee in de cafe's.
Een mooie combinatie die ik met deze Pycnanthemum had in de testtuin was met Sedum 'Matrona', Stipa tenuissima, Trollius 'Alabaster' en eventueel nog Briza media. Van deze combinatie heb ik nog geen foto (beeld zit in mijn hoofd) maar deze zal ik zeker later toevoegen. Ook pas ik hem soms toe in de mix met Echinacea's. Die mix combinatie heb ik overigens van Piet Oudolf dus daar kan ik geen credits voor nemen ;)
Hoogte: 90 cm
Standplaats: zonnig
5 - Anemone cylindrica
Ik weet niet wat dat is met die liefelijke bloemetjes, maar ik houd er gewoon van. Ook deze Anemone is weer zo'n geval van bescheidenheid. Misschien wel op nummer één binnen deze categorie. Het verloop van de plant over de tijd vind ik heel aangenaam. Het begint met de groei van mooi groot en fris blad, dat steeds verder zijn weg naar boven vindt. Op een gegeven moment groeien de stengels naar boven waar een kortdurige bloei van deze zachtgele bloemen plaatsvindt. Al snel verliest de plant haar bloemblaadjes waarna het hart van de plant overblijft, maar toch steeds groter wordt. Op de tweede foto is mooi te zien hoe deze zwevende bolletjes voor de Deschampsia zweven. In het late najaar pluizen de bolletjes steeds meer en waaien de zaden als een soort paardenbloem parapluutjes ervandoor. De Anemone zaait zich daar ook uit, maar zeker niet hinderlijk en ook dicht bij de moederplant. De zaailingen zijn goed te herkennen en je kunt er voor kiezen om deze te laten staan waar het kan of te verwijderen waar je ze niet wilt hebben. Door wat zaailingen te laten ontkiemen zo her en der ontstaat er wel een natuurlijkere sfeer in je border, wat ik zelf heel mooi vind. Je krijgt hierdoor meer variatie in hoogte en groottes van de planten.
Hoogte: 90 - 110
Standplaats: Zonnig
6 - Cenolophium denudatum | Balthische peterselie
Als ik onder alle planten ook nog eens een favoriete bloemvorm zou moeten kiezen dan zou het zeker een schermbloem zijn. Foeniculum 'Giant Bronze' vind ik prachtig, maar Cenolophium pas ik ook heel erg graag toe (liever zelfs want de Foeniculum zaait zich niet normaal bizar uit) De reden dat ik van de Cenolophium hou is te zien op de volgende foto. Het maakt de border altijd fotogeniek!
Met zijn peterselie-achtige blad (wat zeer slak gevoelig is) valt de plant al goed op in het voorjaar. Er zijn weinig andere planten die dit blad namelijk hebben. Een verschil in bladstructuur tussen verschillende planten is heel erg belangrijk voor het ontwerp, zeker in het voorjaar. Wanneer de schermen beginnen te bloeien volgt natuurlijk de tweede pluspunt. Wat wel wat minder aan deze plant is, is dat ze na de bloei snel kaal wordt en er daardoor een 'gat' in de border komt. Kies de buren van deze plant dus zorgvuldig uit. De plant zaait zich ook een beetje uit, wat je gewoon in de gaten moet houden. Omdat blad zeer herkenbaar is kun je de zaailingen weghalen waar je ze niet wilt hebben.
Hoogte: 100 cm
Plaats: Zonnig tot half schaduw
7 - Lythrum 'Blush' | Kattenstaart
Na al die bescheidenheid is het wel even tijd voor een knallertje die een heerlijke zoete kleur heeft. Op het begin moest ik even wennen aan deze plant, het is nogal een buitenbeentje en totaal niet te vergelijken met andere Lythrum's. Maar na een tijdje was ik om... zo gaat dat dus! In de tweede foto is hij toegepast in een groep en dan zie je hoe mooi het effect van deze plant kan zijn.
Helaas is de plant niet echt droogtebestendig. Na een regenloze periode van twee maanden het afgelopen voorjaar, blijft de plant steken op een hoogte van 50 cm, terwijl ze normaal 80 tot 100 cm wordt.
Deze Lythrum is allang in de running en wordt al gekweekt sinds de jaren 80. Dat ze al zo lang mee gaat zegt genoeg. Toch zie ik haar nog niet heel vaak voorbijkomen. Tijd voor verandering ;)
Hoogte: 80 cm
Standplaats: Zonnig
8 - Stipa pseudoichu
Een simpel uiterlijk, maar eentje die veel aandacht trekt zodra de arens shinen in de zon, zie eerste foto hieronder. Een paar jaar geleden heb ik deze gekocht bij Coen Jansen in Dalfsen en staat sinds die tijd te floreren in mijn stadstuin en ook in mijn testtuin. Ze begint het seizoen met slanke, recht opgaande pollen die niet misstaan hier aan de achterkant van de border. In juni komen de eerste tekenen van de aren tevoorschijn en in juli groeit de plant tot een hoogte van 200 cm. De kleur van de aren vind ik echt prachtig! Goudblond die zo goed combineert met het zonlicht. Ook in de winter blijft deze plant mooi.
De plant kan zich licht uitzaaien, wat in dit geval heel fijn is. Elke zaailing stop ik in een potje zodat ik ze toe kan passen in mijn ontwerpen. Deze plant is namelijk nergens te koop! (Behalve bij Coen Jansen dan een paar jaar geleden) Waarom ze nergens te verkrijgen is snap ik nou echt niet. Mocht jij toch een adresje weten, stuur hem dan maar door.
9 - Veronica 'Lilac Fantasy' | erepijs
Veronica 'Lilac Fantasy' valt in dezelfde kleurengroep als Kalimeris 'Jürgen Wever', en heeft een lila, lichtblauwe kleur. Het blad is frisgroen en verfijnd. Deze twee zou ik dus nooit naast elkaar in hetzelfde plan tekenen. Waar ik deze Veronica wel graag mee combineer is Veronica 'Blue John', die donkerblauwe aren heeft. Door deze twee te combineren suggereer je alsof er een natuurlijke kruisbestuiving heeft plaatsgevonden, maar wat natuurlijk niet zo is. Een trucje om de border er nog natuurlijker uit te laten zien. Uitgebloeid ook heel mooi!
Hoogte: 60
Standplaats: Zonnig - Halfschaduw
10 - Sedum 'Matrona' | hemelsleutel
Sedums gebruik ik bijna altijd, gewoonweg omdat ze zolang mooi zijn in de tuin; in het voorjaar, in de zomer, in het najaar. Het blad valt goed te combineren met andere planten en de late roze, grijsachtige bloei die zo goed matcht met siergrassen is fantastisch. Voor de hommels die nog hard aan het werk zijn om hun wintervoorraad in te slaan, is dit ook een fijne plant.
Deze hogere Sedums behoren tot de hemelsleutel (de lagere Sedum tot vetkuid ) zo ook deze 'Matrona' die wereldberoemd is geworden.
Ik snap wel waarom...
Het enige nadeel van Sedums is dat ze snel meeldauw krijgen en ze er na een hagelbui niet meer uitzien. Die dingen neem ik maar voor lief, want voor mij is de Sedum onmisbaar in een herfst sfeertje van de borders!
Hoogte: 70
Standplaats: zonnig
11 - Dryopteris filix-mas | manvaren
Daar is tie dan, de + 1 plant. Er zijn heel veel bijzondere varens, en misschien hoort deze er dan niet bij, maar ik zie hem heel graag! Deze mansaren oogt fris en is daardoor mooi te combineren met andere planten en ook zeker andere materialen zoals het beton in mijn tuin. Geeft zo'n lekker sereen sfeertje. Deze varen blijft tot laat in het najaar frisgroen en verliest daarna haar blad. In het voorjaar komen er interessante bruine rollen naar boven waarna ze zich naarmate de dagen lengen uitstrekken tot een nieuwe plant.
Hoogte: 50 cm
Standplaats: Halfschaduw - schaduw
Wil je meer tuinplanten leren kennen of het leren maken van beplantingsplannen? Bestel dan het boek The power of plants!
Dat was 'em dan! Hopelijk heb ik jullie kunnen inspireren om wat nieuwe tuinplanten uit te proberen :)
Liefs,
Linda
He Sharon, super leuk dat je geïnspireerd bent! Hopelijk kun je wat plantjes uitproberen in je tuin :) Bedankt voor de tip, als we ze echt willen moeten we ze maar van ver gaan halen 🙈 Ik ga eens kijken of ik de kwekerij in Zeeland kan overtuigen om deze plant de kweken. Echt een toppertje namelijk!
Wat een mooie planten en ik ken er zoveel nog niet! Meteen weer inspiratie voor de tuin, dankjewel. Ik kwam in Engeland sites tegen waar de Stipa Pseudoichu verkocht wordt.